Spis treści
BOAS – z czym musimy się mierzyć?
Skrót BOAS może nie być od razu zrozumiały. Jego pełne angielskie rozwinięcie – Brachycephalic Obstructive Airway Syndrome dosłownie tłumaczy się jako Brachycefaliczny obturacyjny zespół dróg oddechowych. Mimo że nazw opisujących ten zespół jest nie mniej niż objawów, które może powodować, to prawdopodobnie najczęściej spotkacie się po prostu z nazwą zespół oddechowy.
Jest to poważne wyzwanie w dziedzinie opieki weterynaryjnej, które dotyka szczególnie rasy psów o charakterystycznie krótkiej i spłaszczonej budowie twarzy. Ten zespół może prowadzić do istotnych problemów z oddychaniem, znacząco wpływając na komfort życia zwierzęcia. Zrozumienie BOAS jest niezmiernie ważne dla właścicieli zwierząt, hodowców oraz weterynarzy. Ten stan ten nie tylko obniża jakość życia zwierząt, ale również stanowi potencjalne zagrożenie dla ich zdrowia. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej BOAS, omówimy rasy najbardziej na niego narażone, objawy oraz ryzyko związane z tym zespołem. Przytoczymy również informacje o pochodzeniu tej choroby u niektórych ras.
Co zalicza się do tego zespołu?
BOAS wynika z unikalnych cech anatomicznych ras brachycefalicznych, czyli krótkonosych. Głównie dotyczy on górnych dróg oddechowych, co znacznie utrudnia zwierzętom normalne oddychanie. Kluczowe elementy BOAS obejmują głównie:
a) zwężenie nozdrzy przednich,
b) przerost podniebienia miękkiego,
c) wynicowanie kieszonek krtaniowych,
d) różnego tła zwężenia gardła,
e) wady małżowin nosowych,
f) wady tchawicy – np. zwężenie,
to ogranicza przepływ powietrza i może prowadzić do niewydolności oddechowej.
Skrócona budowa czaszki uciska i deformuje drogi oddechowe. Stan ten nie tylko jest niekomfortowy, ale także może powodować poważne komplikacje zdrowotne, jeżeli nie zostanie poddany leczeniu. Nasilenie BOAS waha się od łagodnych do ciężkich przypadków, które mogą istotnie wpłynąć na codzienne życie zwierzęcia.
Musimy pamiętać, że bardzo często wady te występują mnogo.
Objawy towarzyszące zespołowi BOAS
Rozpoznanie objawów jest bardzo ważne dla wczesnej diagnozy i prawidłowego leczenia. Objawy mają różny stopień nasilenia. Zazwyczaj wzmagają się po wysiłku fizycznym, przy ekscytacji lub w momencie, gdy temperatura powietrza jest bardzo wysoka. Typowe objawy dla tego zespołu
- Głośne oddychanie i chrapanie – to jedne z najbardziej zauważalnych objawów BOAS. Zwierzęta mogą chrapać, parskać, a świszczący oddech może być słyszalny nawet w stanie spoczynku. Jest to wynikiem niedrożności dróg oddechowych spowodowanej specyficzną budową anatomiczną.
- Duszności – zwierzęta z BOAS często doświadczają duszności. Ten objaw może być szczególnie widoczny podczas wysiłku fizycznego lub stresu, gdy zwierzę może mieć trudności z złapaniem powietrza.
- Oddychanie z otwartymi ustami – trudności w zaczerpnięciu powietrza mogą być bardziej zauważalne podczas aktywności fizycznej lub w upalne dni.
- Szybkie męczenie się – zwierzęta dotknięte BOAS szybko się męczą i mają problem z utrzymywaniem aktywności fizycznej.
- Odruch wymiotny i wymioty – ze względu na wydłużone podniebienie miękkie, zwierzęta z BOAS często się krztuszą i mają skłonność do wymiotów. Może im również towarzyszyć zarzucanie treści pokarmowej lub trudności w połykaniu, szczególnie po wypiciu wody lub jedzeniu.
- Nietolerancja ciepła – zwierzęta te są bardziej podatne na udar cieplny, ponieważ nie mogą skutecznie dyszeć, aby się ochłodzić.
- Niespokojny sen – dotknięte tym zespołem zwierzęta mogą mieć trudności ze spokojnym snem z powodu problemów z oddychaniem. Można zauważyć, że często się budzą, zmieniają pozycję lub zachowują się niespokojnie podczas snu.
Rasy predysponowane do zespołu BOAS
BOAS najczęściej dotyka rasy brachycefaliczne, które wyróżniają się krótkimi, szerokimi czaszkami i specyficznymi rysami twarzy. Te rasy były selektywnie hodowane przez wiele pokoleń ze względu na ich unikalny wygląd. Jednak to przyczyniło się niestety do wielu problemów anatomicznych, w tym zaburzeń w układzie oddechowym. Oto przykłady ras szczególnie narażonych na BOAS:
- Buldogi:
- Buldog angielski – bardzo charakterystyczny, z szeroką głową i krótkim nosem.
- Buldog francuski – mniejszy niż buldog angielski, ale równie charakterystyczny z płaską twarzą.
- Mopsy – małe, z dużymi, okrągłymi oczami i bardzo krótkimi nosami.
- Shih Tzu – choć nieco dłuższa sierść może maskować ich płaską twarz, również należą do ras brachycefalicznych.
- Pekińczyk – małe ciało i płaska twarz są charakterystyczne dla tej rasy.
- Boksery – choć mają nieco dłuższe nosy niż inne rasy brachycefaliczne, ich szerokie, krótkie czaszki kwalifikują ich do tej grupy.
- Boston Terrier – podobnie jak mopsy i buldogi, mają płaską twarz i krótki nos.
- Cavalier King Charles Spaniel – mimo że ich nosy są nieco dłuższe, to szeroka głowa sprawia, że również są w tej grupie.
- Lhasa Apso
- Koty perskie – to przykład brachycefalicznej rasy wśród kotów, z bardzo płaską twarzą i krótkim nosem.
Zagrożenia i powikłania związane z BOAS
Jeśli nie będziemy odpowiednio leczyć zespołu BOAS możemy skazać naszego pupila na szereg komplikacji. Anatomiczne nieprawidłowości charakterystyczne dla tego zespołu powodują nie tylko bezpośrednie problemy z oddychaniem, ale także mogą skutkować długotrwałymi powikłaniami, które negatywnie wpływają na ogólny stan zdrowia i jakość życia zwierzęcia. Jakie zagrożenia mamy na myśli?
a) Obciążenie układu sercowo-naczyniowego – dodatkowy wysiłek wymagany do oddychania może obciążać układ sercowo-naczyniowy. Z biegiem czasu może to doprowadzić do poważnych komplikacji, takich jak nadciśnienie i niewydolność serca, szczególnie u starszych zwierząt lub tych z zaawansowanymi problemami zdrowotnymi.
b) Problemy żołądkowo-jelitowe – BOAS może wiązać się z problemami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak refluks żołądkowy i zarzucanie treści żołądkowej, co jest spowodowane anatomicznym naciskiem na żołądek i przełyk. Może to prowadzić do dyskomfortu, wymiotów i aspiracyjnego zapalenia płuc, jeśli zawartość żołądka przedostanie się do płuc.
c) Przewlekłe problemy z oddychaniem – stałe trudności z oddychaniem są typowe dla BOAS, jednak przewlekły wysiłek związany z oddychaniem może prowadzić do chronicznych stanów zapalnych i wtórnych infekcji dróg oddechowych, takich jak n. zapalenie płuc. A to z kolei może pogłębiać problemy oddechowe i powodować poważniejsze komplikacje zdrowotne.
d) Obniżona jakość życia – kombinacja przewlekłych problemów z oddychaniem, trudności z aktywnością fizyczną i pozostałych problemów zdrowotnych może znacząco obniżyć jakość życia dotkniętego zwierzęcia. Może to objawiać się zmniejszonym poziomem aktywności, zmianami w zachowaniu i pogorszeniem ogólnego samopoczucia.
e) Bezdech senny – BOAS może prowadzić do zaburzeń snu, w tym bezdechu sennego, co oznacza, że zwierzę chwilowo przestaje oddychać podczas snu. Ten stan może pogorszyć jakość snu, powodować zmęczenie i nasilać inne problemy zdrowotne.
f) Udar cieplny i hipertermia – zwierzęta z BOAS są szczególnie wrażliwe na przegrzanie. Niestety mają ograniczoną zdolność efektywnego dyszenia w celu ochłodzenia organizmu. Jest to szczególnie niebezpieczne w ciepłym lub wilgotnym środowisku, a hipertermia może stanowić zagrożenie życia i wymagać natychmiastowej interwencji medycznej.
Jeśli jesteście właścicielami zwierząt cierpiących na BOAS musicie pamiętać o ścisłej współpracy z nami. Odpowiednia profilaktyka jest niesamowicie ważna. Żeby zachować dobrą kondycję naszego psa czy kota musimy utrzymywać u nich prawidłową wagę, unikać przegrzania, czy pamiętać o zapewnieniu spokojnego otoczenia.
Leczenie BOAS
Żeby mówić o leczeniu, najpierw musimy wykonać szereg badań obrazowych oraz badanie kliniczne. Dopiero na ich podstawie możemy postawić diagnozę i podjąć leczenie. Choć farmakoterapia może być stosowana jako pierwsza linia leczenia, często okazuje się niewystarczająco efektywna i nie zapewnia długotrwałej poprawy. Jest to całkowicie zrozumiałe, ponieważ nie oddziałuje bezpośrednio na przyczyny choroby.
Dlatego też leczeniem z wyboru jest korekcja chirurgiczna. Pozwala ona na zmniejszenie oporu w drogach oddechowych i przywrócenie właściwego przepływu powietrza. Po operacji zazwyczaj obserwuje się znaczącą poprawę w ogólnym stanie zdrowia oraz jakości życia zwierzęcia.
Do typowych procedur chirurgicznych należy rhinoplastyka, która polega na korekcji, a dokładnie poszerzeniu nozdrzy przednich, ale także skrócenie podniebienia miękkiego poprzez usunięcie nadmiarowych tkanek. Dzięki tym zabiegom większość pacjentów może wreszcie odetchnąć pełną piersią.
Chociaż w naszym gabinecie nie przeprowadzamy zabiegów chirurgicznych dla zwierząt z BOAS, specjalizujemy się w konsultacjach oraz zapewnianiu wsparcia dla zwierząt cierpiących na inne schorzenia, które często występują u ras brachycefalicznych. Skupiamy się na pomocy w rozwiązywaniu problemów okulistycznych, skórnych, neurologicznych, ortopedycznych oraz gastroenterologicznych, które mogą dotknąć Twojego pupila.
Mieszka z Tobą piesek z powyższej listy? A może będzie mieszkał?
Zapraszamy na konsultacje, na których odpowiemy na wszystkie wasze pytania.
